Leave a Comment
Dwoma równoległymi wątkami tego filmu są – dziejące się w związku z tzw. drugą wojną w Czeczenii, która rozpoczęła się w 1999 roku – losy dziewięcioletniego Hadjego oraz dziewiętnastoletniego Kolii. Rodzice Hadjego zostali zamordowani przez rosyjskiego żołnierza, a on próbował ratować swego młodszego braciszka, by ostatecznie podrzucić go pod dom jednej z rodzin, a samemu tułać się po obozach dla wojennych uchodźców. Z kolei Kolia trafia do rosyjskiej armii, gdzie poddawany jest brutalnemu traktowaniu tak przez swego dowódcę, jak i swych kolegów – na końcu zaś trafia na wojenny front w Czeczenii.
Na płaszczyźnie moralnej i światopoglądowej produkcja ta zasługuje na uznanie przede wszystkim dlatego, iż ukazuje ona grozę wojennej rzeczywistości, w której okrucieństwo, demoralizacja oraz niedola postronnych jej ofiar są chlebem powszednim. Ponadto film ten pokazuje takie dobre postawy jak zaangażowanie pracownic organizacji humanitarnych na rzecz osób skrzywdzonych przez wojnę czy także determinację starszej siostry Hadjego, by go odnaleźć i się nim zaopiekować. Oczywiście, omawiany obraz pokazuje też bardzo złe rzeczy, czego przykładem jest wątek z postacią Koliego, który okrutnie traktowany przez swego przełożonego i swych kolegów z armii, ostatecznie sam ulega poważnej deprawacji – jednak trudno wyciągnąć z tego wniosek, by twórcy w ten sposób chcieli przedstawić owe czyny w jakikolwiek życzliwy bądź choćby neutralny sposób. Historia Koliego wzmacnia tutaj raczej przekaz filmu dotyczący demoralizacji, jaka zazwyczaj wiąże się z prowadzeniem wojen.
Jako jedną z wątpliwości, którą można by podnieść wobec tej produkcji jest to, iż wydaje się ona w zbyt jednostronny sposób przedstawiać wojnę Rosji z Czeczenią. Rzecz jasna bowiem słusznie twórcy filmu wskazują na liczne zbrodnie wojenne dokonywane przez rosyjskich żołnierzy na terenach Czeczenii, których nie wolno nigdy i nigdzie usprawiedliwiać (np. mordowanie niewalczących oraz nieuzbrojonych cywilów). Z drugiej jednak strony w filmie milczeniem pominięto tło historyczne, które doprowadziło do inwazji Rosji na Czeczenię. Tym tłem zaś był panoszący się w Czeczenii chaos objawiający się w licznych aktach przestępczości i terroryzmu rozlewających się także na sąsiadujące z Czeczenią inne regiony Kaukazu.
Mirosław Salwowski
/.../
KulturaDobra.pl
