Filmy
Siedem

Ocena ogólna:  Wyraźnie niebezpieczny albo dwuznaczny (-1)

Tytuł oryginalny
Se7en
Data premiery (świat)
22 września 1995
Data premiery (Polska)
15 lutego 1996
Rok produkcji
1995
Czas trwania
120 minut
Reżyseria
David Fincher
Scenariusz
Andrew Kevin Walker
Obsada
Morgan Freeman, Brad Pitt, Gwyneth Paltrow, Kevin Spacey, Daniel Zacapa, John Cassini
Kraj
USA
BrakNiewieleUmiarkowanieDużoBardzo dużo
Nieprzyzwoity język
Przemoc / Groza
Seks
Nagość / Nieskromność
Wątki antychrześcijańskie
Fałszywe doktryny

Film opowiada o śledztwie w sprawie serii brutalnych mordów, prowadzonym przez dwóch detektywów – początkującego Millsa i wybierającego się na emeryturę Somerseta. Szybko okazuje się, że wszystkie te przestępstwa popełniane są wedle szczególnego klucza – każda z ofiar symbolizuje jeden z siedmiu grzechów głównych …

Film ten, nawet jeśli jego twórcom chodziło jedynie o ekscytowanie widza wymyślną przemocą, łatwo odebrać jako skierowany przeciw chrześcijaństwu. Już sam pomysł, by osią filmu uczynić wyrafinowane i okrutne morderstwa, których celem jest „nauczanie” przeciwko siedmiu grzechom głównym, może zniechęcać widza do zgodnego z Biblią pojmowania grzechu i moralności. Twórcy filmu sprowadzili bowiem całe chrześcijańskie dziedzictwo do wylęgarni okrutnych pomysłów szaleńca. Dość oczywistym jest, że osoba jeszcze nie utwierdzona w prawdziwej wierze bądź poszukująca, po obejrzeniu tego filmu może odruchowo buntować się tak przeciw samemu pojęciu grzechu, jak i  przekonaniu, że Boża sprawiedliwość domaga się zań kary. Każdy bowiem z ukazanych tu grzechów głównych zostaje ukarany w sposób tak perwersyjny i okrutny, że naturalną reakcją widza może być przyjęcie (lub utrwalenie) postawy bierności i obojętności wobec grzechu; zaś w przestrzeni publicznej do popierania całkowitej jego swobody i bezkarności.

Nie bez znaczenia dla negatywnej oceny filmu jest też rysunek postaci jego głównych bohaterów. Czarnym charakterem jest tu bowiem postać jedynej w owym filmie osoby otwarcie przyznającej się do chrześcijaństwa. Człowiek ten jest przekonany, że okrutne działania, których dopuszcza się z nieskrywaną przyjemnością, to misja zlecona mu przez Boga. W filmie tym nie ma oczywiście wzmianki, o tym, że Bóg w czasach nowotestamentowych zadanie karania złoczyńców powierzył  legalnym władzom, a nie działającym na własną rękę prywatnym jednostkom.  Tym bardziej na próżno szukać tu słów, że Bóg „mówi: Nie chcę śmierci grzesznika, lecz aby się nawrócił i miał życie” (Ezechiel 33: 11). Widz więc łatwo może dojść do przekonania, że Bóg myśli i działa podobnie jak John Doe – okrutnie i ochoczo karząc występek, nie dając zwykle grzesznikom sposobu, możliwości i siły do zerwania z niszczącym zniewoleniem.

Dla postaci Johna Doe, wypaczonego przez jakże groźną lekturę Tomasza z Akwinu (sic!), nie ma tu żadnej przeciwwagi w postaci jakiegoś mniej krwiożerczego chrześcijanina. Postaci prezentowane jako pozytywne są tu raczej religijnie obojętne. Najsilniejszą osobowością, człowiekiem, który nie daje się pokonać ani zmanipulować przez Johna Doe, jest detektyw Somerset. Postać ta nie zdradza żadnych „religijnych sentymentów”. Na dodatek Somerset sam w pewien sposób łamie Boże prawo „Nie zabijaj”. Swobodnie dyskutuje on z żoną Millsa o możliwości usunięcia dziecka jak o czymś zupełnie naturalnym. Bez skrępowania i wyrzutów sumienia mówi też o tym, jak namówił matkę własnego dziecka do aborcji, stwierdza nawet, że to była dobra decyzja (chociaż codziennie jej żałuje).

W filmie tym można dopatrzeć się jednak pewnych pozytywnych elementów. Przede wszystkim, pokazuje on, w sposób nieraz bardzo obrazowy, ohydę grzechu. Jest tu też wyraźny wątek (niestety w postaci mordercy) sprzeciwu wobec powszechnej apatii, obojętności i przyzwolenia na niemal każdy grzech. Napiętnowana zostaje też typowa dla dzisiejszych czasów hipokryzja w postawie wobec różnych poważnych nieprawości – zapada w pamięci scena, w której detektyw Mills zarzuca Johnowi Doe, że ten morduje niewinnych ludzi, ten zaś odpowiada słusznie wytykając detektywowi obłudę tych słów, wskazując, że przecież sam Mills w głębi serca nie uważa tych ludzi za niewinnych, a wobec niektórych ofiar odczuwał nawet wstręt. Przy dużej więc dawce fantazji można by  film ten uznać za rodzaj pokrętnego moralitetu. Jednakże szalę na niekorzyść filmu (poza wyżej  wspomnianymi elementami) przeważa skrajnie dołująca, również wizualnie, atmosfera filmu i jego tragiczne, pozbawione właściwej i wyraźnej nadziei, zakończenie.

Marzena Salwowska

siedem1

19 stycznia 2015 17:37